Beschrijving
Ortofon Spu 1S is een MC element. De S staat voor Spherical, er is ook een SPU 1E waar de E voor Elliptical staat)
Een stukje geschiedenis
Het Ortofon SPU platenspeler element is een echte klassieker. De eerste Ortofon SPU werd in 1957 gelanceerd als stereo cartridge en wordt anno 2017 nog steeds geproduceerd. Uiteraard zijn in de tijd wel componenten vervangen. Domweg omdat er nu betere materialen op de markt zijn en omdat sommige onderdelen niet meer leverbaar zijn. Ortofon heeft echter het originele ontwerp behouden en inmiddels heeft dit element een echte cult status verkregen.
De naam SPU staat voor Stereo Pick-Up. De naam cartridge bestond in de jaren 50 nog niet en alle elementen werden destijds Pick-up genoemd. Naast de ontwikkeling van SPU elementen ontwikkelde Ortofon ook een stereo cutter om platen masters te snijden. De kennis in die tijd opgedaan heeft de basis gelegd voor de kwaliteit en techniek voor de huidige Ortofon elementen.
De typische eigen klank van een Ortofon SPU
Wat bepaalt nu die typische SPU klank, voor zover je deze kunt typeren. Dat is natuurlijk lastig te zeggen. Ortofon zelf heeft er wel een idee over. Naast de kennis voor de ontwikkeling van deze elementen heeft Ortofon ook expertise in het aanbrengen van metaal coating op andere metalen. Met name elektrolytisch vernikkelen had men goed in de vingers en werd ook gebruikt voor de ophanging van de SPU. Aangezien dit een fundamenteel onderdeel is van het element zal deze zeker invloed hebben op de overall sound.
Low output MC elementen
De Ortofon SPU is een low putput MC element en heeft naast een zeer lage inwendige impedantie een zeer lage output. De output voltage ligt zo tussen de 0,18 en 0,30 mVolt. De eerste SPU’s hadden daarom een kleine transformator ingebouwd in de headshell, om deze spanning op te krikken tot een slordige 7 mVolt en geschikt te maken voor een standaard MM ingang. Tegenwoordig maken we gebruik van een zogenaamde step-up trafo. Voor de Ortofon SPU’s zijn zelfs speciale ‘Step-up’s ontwikkelt met een versterking ratio van 1: 30 of 1: 40.
In de jaren 80 ontwikkelde Ortofon een aantal SPU elementen voor het hogere audio segment. Speciaal voor de wat langere toonarmen met een hogere effectieve massa zoals de SME 3012. De Ortofon SPU Royal en de Ortofon SPU Meister bijvoorbeeld. Deze zeer prijzige elementen vonden hun weg in de relatief kleine High End markt . Een groot deel van deze elementen gaan dan ook naar Taiwan, Japan en Korea waar men een neus heeft voor mooie kwaliteit audio uit vervlogen tijden. Veel SPU’s belanden dan ook in een mooie, vaak kostbare, set up als een Garrard 301 of 401.
Nu zijn er dan de Ortofon SPU#1S en de Ortofon SPU#1E. Een tweetal zeer betaalbare SPU elementen met respectievelijk sferische en elliptische naald met een tip radius van 18 um. De beide elementen zijn opgebouwd met zuiver koperen spoelen en koperen leads. De behuizing is gemaakt van een composiet van hout en een epoxy kunststof hars. We gaan het ontdekken zou ik zo zeggen.
De binnenzijde van de Ortofon SPU#1
Een Step-up voor de Ortofon SPU#1 is noodzakelijk
Zoals je ziet hebben beide elementen conform Ortofon SPU elementen, een zeer lage uitgangsspanning van 0,18 mVolt. Je hebt er dus een step-up voor nodig om het signaal op voldoende output te krijgen. Een standaard MC ingang kan natuurlijk ook. Maar uit ervaring weet ik dat voor deze elementen, zoals eerder genoemd, trafo’s met een versterkings ratio van 1:30 of 1:40 ideaal zijn. Ortofon heeft er zelf ook een in het assortiment: de Ortofon ST-7.
SPU MC Element, Getipt Sferisch Diamant
Output voltage at 1000 Hz, 5cm/sec. – 0.2 mV
Channel balance at 1 kHz – 0.5 dB
Channel separation at 1 kHz – 25 dB
Channel separation at 15 kHz – 22 dB
Frequency response – 20 Hz-20 kHz +/- 1.5 dB
Tracking ability at 315Hz at recommended tracking force – 80 µm
Compliance, dynamic, lateral – 9 µm/mN
Stylus type – Special polished Nude Ortofon Replicant 100 on Boron Cantilever
Stylus tip radius – r/R 5/100 µm
Tracking force, recommended – 2.6 g (26 mN)
Tracking angle – 23°
Internal impedance, DC resistance – 6 Ohm
Recommended load impedance – > 10 Ohm
Cartridge body material – SLM Titanium
Cartridge colour – Black/Silver
Cartridge weight – 16 gram
Website: Ortofon